Wszystkie zarejestrowane w Polsce odmiany pszenicy jarej charakteryzują się
bardzo dobrymi i dobrymi cechami technologicznymi i większość należy do grupy
E . odmiany elitarne lub grupy A - odmiany jakościowe (tab. 2). Obok jakości
ziarna o wyborze konkretnej odmiany do uprawy w gospodarstwie ekologicznym
powinny decydować takie cechy jak:
- większa odporność na choroby grzybowe głównie występujące na liściach
- większa zdolność konkurowania z chwastami, łatwość zwalczania chwastów, determinowania wysokocią roślin oraz typem ulistnienia (odmiany wyższe o liściach ustawionych bardziej poziomo lepiej konkurują z chwastami)
- krótszy okres wegetacji, odmiany wcześniej dojrzewające w mniejszym
stopniu porażane są przez choroby grzybowe
- dobra zdolności pobierania składników nawozowych z gleby
- mniejsze wymagania glebowe
Obok wymienionych wyżej wskazówek, istotną informacją pomocną w podjęciu decyzji o doborze odmiany są wyniki lokalnych doświadczeń odmianowych
oraz uzyskiwane plony w sąsiednich gospodarstwach ekologicznych. Wskazane
jest aby w poszczególnych gospodarstwach wysiewać pszenicę w miarę możliwości po 2 -
3 odmiany. Umożliwi to wybór odmian pszenicy najlepiej dostosowanych do warunków
siedliskowych danego rejonu lub gospodarstwa. Obecnie w kraju nie prowadzi się
na szerszą skalę badań nad oceną przydatności odmian zbóż do uprawy w warunkach
ekologicznych.
Odmiany pszenicy jarej. Ważniejsze cechy rolnicze i użytkowe
(wg badań COBORU, rok 2002)
Odmiana |
Grupa wartości
technologicznej |
Plonowanie
odchylenie od
wzorca w [dt/ha] |
Wysokość (cm) |
Podatno.ć na
choroby |
Masa 1000 ziaren
odchylenie od
wzorca [g] |
Inne
charakterystyczne
cechy |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
Wzorzec |
pszenica elitarna |
56,9 |
93 |
r.b. |
40,8 |
. |
Torka
Vinjett
Zebra |
-4,7
1,3
0,5 |
5
-2
-1 |
-3,0
-3,0
-3,3 |
pó.n.
wcz.
wcz. |
Griwa
Hezja
Ismena
Jagna
Jasna
Koksa
Nawra
Olimpia
Opatka
Korynta
Kosma
Napola
Żura |
pszenica jakościowa |
2,6
0,6
-2,6
-2,7
0,4
-1,0
0,7
-2,0
-0,1
-0,4
0,7
0,4
2,6 |
0
7
1
1
-1
3
-12
-3
9
3
1
5
2 |
r.b., s.l.
r.b.
m.,r.b., r..d.
m., r.ż.
s.l., f.kł.
m.
m
|
-3,9
-2,3
-3,4
-5,1
-2,0
1,2
1,8
-4,5
-1,1
-0,1
-3,5
0,2
0,2 |
wcz.
pó.n.
wcz.
pó.n.
wcz. |
Helia
Hena
Kontesa
Santa |
pszenica chlebowa |
0
1,6
-1,9
-3,2 |
5
2
0
-6 |
m.,r.b.,r.ż.
r..d.
f.kł |
-0,8
-1,7
-2,8
-2,8 |
|
Wzorzec; Jasna, Opatka, Koksa, Nawra
Kolumna 5; zaznaczono podatność większą niż przeciętna; m- mączniak, r.b. . rdza brunatna, r.ż. .
rdza żółta, r..d.. ,s.l.. septorioza liści, f.kł . fuzarioza kłosów
Kolumna 7; wcz. . wcześniejsze dojrzewanie, późn. . późniejsze dojrzewanie
|
|
Rys. 1. Zagrożone porażeniem pszenicy jarej rdzą brunatną i źdźbłową |
Ze względu na zwiększone ryzyko występowania rdzy brunatnej w rejonach
południowo wschodnich i rdzy źdźbłowej w rejonach południowych kraju (rys.1)
należy zwrócić uwagę na wrażliwość odmian na tę grupę chorób. |