Uprawa gleby w sadzie w pierwszych 2 latach polega wyłącznie na utrzymaniu
czarnego ugoru używając brony talerzowej, glebogryzarki lub kultywatora.
Duże znaczenie dla wzrostu młodych drzew ma rozkładanie obornika wokół ich
pni. Obornik nie może dotykać kory pnia. Po 2-3 latach międzyrzędzia zadarnia się
używając następującej mieszanki: 9 kg wiechliny łąkowej + 11 kg kostrzewy czerwonej
rozłogowej + 20 kg na ha rajgrasu angielskiego + 10 kg koniczyny białej.
W roku wysiewu trawę należy kosić 2-3-krotnie a w następnych latach 6-10 razy.
Chwasty w rzędach drzew niszczy się mechanicznie .
 W produkcji ekologicznej nawożenie powinno pokrywać potrzeby pokarmowe
roślin i zwiększać zawartość składników mineralnych w formie zapasowej. Ważne
jest by w glebie przyswajalne składniki mineralne występowały w odpowiednich
proporcjach. Od tego będzie zależało zrównoważone odżywianie drzew, a w
konsekwencji ich dobry wzrost i plonowanie.
Nawożenie jest korzystnym zabiegiem, gdy opiera się na następujących kryteriach
diagnostycznych: analizie gleby, analizie materiału roślinnego oraz ocenie
wizualnej wzrostu i plonowania roślin. Podstawowa analiza gleby obejmuje odczyn
gleby oraz zawartość przyswajalnych form fosforu, potasu i magnezu. Gdy
zachodzi podejrzenie wystąpienia niedoborów mikroelementów (żelazo, mangan,
cynk, miedź, bor), analiza gleby powinna być poszerzona o zawartość tych składników.
W przypadku, gdy odczyn gleby jest zbyt niski (pH<5,5) lub gdy zawartość
określonego składnika jest poniżej wartości optymalnej, konieczne jest wapnowanie
i nawożenie danym składnikiem.
 Analizę gleby wykonuje się przed założeniem sadu oraz co 3 lata (na glebach
lekkich) lub 4 lata (na glebach zwięzłych) po założeniu sadu. Próbki gleby pobiera
się z warstwy próchnicznej oraz warstwy położonej niżej. W sadach, gdzie utrzymywany
jest ugór mechaniczny w rzędach drzew, próbki gleby pobiera się spod
ugoru w połowie odległości między rzędem roślin a brzegiem murawy.
Analiza tkanek roślin określa ich stan odżywienia. Do analiz wykorzystuje się
liście z długopędów, dla których opracowane są tzw. liczby graniczne. Analiza
liści jest szczególnie przydatna dla określenia potrzeb nawożenia fosforem, potasem
oraz magnezem. Próbki liści pobiera się na przełomie lipca i sierpnia. Muszą
one być zdrowe i pochodzić z roślin, których wzrost i owocowanie są typowe dla
danej uprawy. Próbki liści pobiera się w kolejnych dwóch latach w cyklu czteroletnim,
oddzielnie dla różnych odmian oraz kwater charakteryzujących się zróżnicowaną historią nawożenia. U jabłoni oprócz analizy liści, celowe jest wykonywanie
analiz owoców w czasie zbioru (N, P, K, Mg, Ca, B). Ocena wizualna wzrostu
i plonowania drzew jest uzupełnieniem analiz chemicznych. Ma ona szczególne
znaczenie w nawożeniu azotem Rośliny przenawożone azotem mają długie przyrosty
oraz duże i ciemnozielone liście, a deficyt prowadzi do słabego wzrostu pędów
oraz powoduje drobnienie liści.
 W produkcji ekologicznej jabłoni i gruszy nie stosuje się mineralnych nawozów
azotowych. W sadach ekologicznych zasilanie roślin azotem odbywa się dzięki
nawozom naturalnym (przefermentowany obornik, gnojówka, gnojowica, pomiot
ptasi) i organicznym (np. kompost, torf, słoma) stosowanych w takich dawkach,
aby wnoszona ilość azotu nie przekraczała 100 kg N/ha w ciągu roku. Należy
pokreślić, że w produkcji ekologicznej dopuszcza się stosowanie nawozów naturalnych
pochodzących z gospodarstw rolnych innych niż ekologiczne, po uzgodnieniu
z upoważnioną jednostką certyfikującą.
Nawozy organiczne i naturalne (szczególnie gnojówka i gnojowica) powinny
być stosowane tylko w okresie wiosenno-letnim, można je podawać przez system
nawodnieniowy (fertygacja). Używa się wtedy nawozów dobrze rozpuszczalnych
w wodzie, które jednocześnie są dopuszczone do obrotu na podstawie przepisów
o nawozach i nawożeniu.
 Nawożenie pozakorzeniowe w tej produkcji stosuje się tylko wtedy, gdy wystąpią objawy niedoboru danego składnika w roślinie. Wyjątkiem od tej reguły jest
opryskiwanie jabłoni wapniem w celu polepszenia trwałości jabłek. Wykonuje się
je, gdy ryzyko niedoboru wapnia w owocach jest wysokie (niska zawartość wapnia
w zawiązkach owocowych, silny wzrost pędów, niskie plonowanie drzew, stres wodny).
W przypadku konieczności stosowania nawożenia pozakorzeniowego używa
się wyłącznie soli poszczególnych składników mineralnych. W produkcji ekologicznej
stosuje się nie tylko nawozy naturalne i organiczne, lecz także kopalniane nawozy
mineralne dopuszczone do obrotu na podstawie przepisów o nawozach i nawożeniu.
Do wapnowania gleb używa się węglanu wapnia lub węglanu magnezowo-wapniowego
pochodzenia naturalnego oraz wapna defekacyjnego. Do nawożenia roślin fosforem
stosuje się mączki fosforytowe, potasem - kopalniane sole potasowe, a magnezem- siarczan magnezu. Do obniżenia odczynu gleby używa się tylko siarki
elementarnej. W celu utrzymania lub podwyższenia biologicznej aktywności i żyzności
gleby w produkcji ekologicznej można stosować mikroelementy pochodzenia
mineralnego (po uzgodnieniu z upoważnioną jednostką certyfikującą). |