|
Uprawa buraka cukrowego. |
Po zbiorze przedplonu, którym najczęściej jest pszenica ozima, pszenica jara,
mieszanki zbożowe lub owies, należy natychmiast przystąpić do zabiegów mających na celu rozlu.nienie wierzchniej warstwy roli, ograniczenie parowania wody
z gleby, zwiększenie aktywności biologicznej gleby przez dokładne wymieszanie
resztek pożniwnych, wapna (w przypadku niskiego pH), pobudzenie nasion do kiełkowania oraz zwalczanie chwastów. Niszczenie kiełkujących chwastów ma duże
znaczenie, ponieważ pozwala ograniczyć nakłady na pielęgnację buraka cukrowego
już podczas jego wzrostu, co w warunkach całkowitego odejścia od stosowania herbicydów ma kluczowe znaczenie. Ponadto odchwaszczanie już na etapie uprawy
pożniwnej eliminuje m.in. niektóre gatunki chwastów będące żywicielami mątwika
burakowego (Heterodera schachtii Schmidt), np. samosiewy rzepaku, gorczyca polna,
tobołki polne, tasznik pospolity, fiołek pospolity, chaber bławatek, jasnota pospolita oraz inne zaliczane do rodzin rdestowatych, komosowatych i innych.
Zabiegi uprawowe wykonuje się najczę.ściej przy użyciu kultywatora ścierniskowego,
lub pługa podorywkowego. Wyniki wieloletnich do.wiadczeń wskazują, że do
tego celu najlepiej nadaje się kultywator ścierniskowy. Posiada on sztywne zęby, które
podcinają ściernisko i dokładnie mieszają je z glebą, talerze, które kruszą i wyrównują
rolę oraz wał ugniatający wierzchnią warstwę pola, co zapewnia właściwe warunki do
mineralizacji materii organicznej oraz chroni glebę przed skutkami erozji.
Praca kultywatora ścierniskowego pozwala na równomierne rozmieszczenie
resztek pożniwnych (70% przykrycia) w całej spulchnionej warstwie gleby i jest
ono na ogół lepsze, niż w przypadku stosowania brony talerzowej lub pługa podorywkowego
(warstwowe ułożenie resztek pożniwnych). Wydajność kultywatora
ścierniskowego jest o 30 do 50% większa w porównaniu do innych narzędzi uprawowych,
a zużycie paliwa mniejsze.
Na polach zaperzonych najlepiej jest jednak
wykonać klasyczną podorywkę pługiem odkładnicowym na głębokość 8-10 cm,
a wschodzący perz usuwać przy pomocy kultywatora o zębach sprężynowych.
|
Uprawy pożniwne. |
Zabiegi uprawowe powinny być wykonywane przy umiarkowanej wilgotności roli.
Zbyt sucha rola zwiększa opór narzędzi, ścieranie się elementów roboczych, zużycie
paliwa, powoduje duże zbrylenie wymagające dodatkowych zabiegów i nakładów energii.
Zaś uprawa gleby zbyt wilgotnej prowadzi do niszczenia jej struktury, nie rozluźnia
całej warstwy uprawnej, zwiększa po.lizg kół ciągnika i zużycie paliwa.
Prędkość robocza narzędzi uprawowych wynosi od 5-7 km/h (pług podorywkowy)
do ponad 10 km/h (kultywator ścierniskowy). Zabiegi pożniwne powinny
być wykonane na głębokość od 8 do 12 cm. Głębszą uprawę należy wykonać przy
przykrywaniu wapna i dużej ścierni oraz na glebach ciężkich i suchych. |