|
Sposób intensywnego nawożenia. Niedopuszczalne przy uprawie ekologicznej. |
Oprócz odczynu gleby także zawartość niezbędnych składników mineralnych
silnie determinuje wzrost i rozwój roślin. W produkcji ekologicznej nawożenie roślin
powinno nie tylko pokrywać ich potrzeby pokarmowe, ale także zwiększać
zawartość składników mineralnych w formie zapasowej. Jest niezmiernie ważne,
żeby przyswajalne składniki mineralne w glebie występowały w odpowiednich
proporcjach między sobą. Od tego będzie zależało zrównoważone odżywianie roślin,
a w konsekwencji ich dobry wzrost i plonowanie. Nawożenie winno opierać
się na następujących kryteriach diagnostycznych: analizie gleby, analizie materiału roślinnego oraz ocenie wizualnej wzrostu i plonowania roślin. Analiza gleby
określa możliwości pobierania składników mineralnych przez roślinę. Podstawowa
analiza gleby poza pH obejmuje także zawartość przyswajalnych form fosforu,
potasu i magnezu.
Gdy zachodzi podejrzenie wystąpienia niedoborów mikroelementów
takich jak żelazo, mangan, cynk, miedź, bor, analiza gleby powinna być
poszerzona również o zawartość wymienionych składników. W przypadku, gdy
odczyn gleby jest zbyt niski (pH<5,5) lub gdy zawartość określonego składnika
jest poniżej wartości optymalnej, konieczne jest wapnowanie i nawożenie danym
składnikiem. Analizę gleby wykonuje się przed założeniem sadu oraz co 3 lata na
glebach lekkich lub co 4 lata na glebach zwięzłych po założeniu plantacji. Próbki
gleby pobiera się z warstwy próchnicznej oraz warstwy położonej niżej. W sadach,
gdzie utrzymywany jest ugór mechaniczny w rzędach drzew, próbki gleby
pobiera się spod ugoru w połowie odległości między rzędem roślin a brzegiem
murawy. W przypadku, gdy w sadzie stosowane jest nawadnianie kropelkowe, próbki
gleby należy pobrać około 20 cm od kroplownika.
Analiza tkanek roślin określa ich stan odżywienia. Najczęściej do analizy mineralnej
wykorzystuje się liście z długopędów, dla których opracowane są tzw.
liczby graniczne. Analiza liści jest szczególnie przydatna dla określenia potrzeb
nawożenia fosforem, potasem oraz magnezem. Liście do analizy pobiera się na
przełomie lipca i sierpnia. Liście muszą być zdrowe i pochodzić z roślin, których
wzrost i owocowanie są typowe dla danego sezonu. Próbki liści pobiera się w kolejnych
dwóch latach w cyklu czteroletnim, oddzielnie dla różnych odmian oraz
kwater charakteryzujących się zróżnicowaną historią nawożenia. Ocena wizualna
wzrostu i plonowania roślin jest cennym uzupełnieniem analiz chemicznych. Ma
ona szczególnie duże znaczenie w nawożeniu azotem. Nie występuje z reguły obawa
o przenawożenie azotem w uprawach ekologicznych, a wystąpić może sporadycznie
brak tego składnika. Zasilanie roślin azotem odbywa się głównie w oparciu
o nawozy naturalne (przefermentowany obornik, gnojówka, gnojowica, pomiot
ptasi) i organiczne (np. kompost, torf, słoma, nawóz zielony).
W przypadku roślin
sadowniczych, których wymagania pokarmowe w stosunku do azotu są mniejsze
niż większości roślin rolniczych i warzywnych, w dawkach nawozów naturalnych
i organicznych nie powinno się wnosić więcej niż 100 kg N /ha w ciągu roku.
Należy pokreślić, że w produkcji ekologicznej dopuszcza się stosowanie nawozów
naturalnych pochodzących z gospodarstw rolnych innych niż ekologiczne,
tylko po uzgodnieniu z upoważnioną jednostką certyfikującą.
Nawozy organiczne
i naturalne: szczególnie gnojówka i gnojowica powinny być stosowane tylko w okresie
wiosenno-letnim. Można je stosować przez system nawodnieniowy (fertygacja).
Używa się wtedy nawozów dobrze rozpuszczalnych w wodzie, które są dopuszczone
do obrotu na podstawie przepisów o nawozach i nawożeniu. W produkcji
ekologicznej obok nawozów naturalnych i organicznych dopuszczone jest
stosowanie wybranych nawozów mineralnych. Do wapnowania gleb używa się węglanu
wapnia lub węglanu magnezowo-wapniowego pochodzenia naturalnego
oraz wapna defekacyjnego. Do nawożenia roślin fosforem stosuje się mączki fosforytowe,
potasem - kopalniane sole potasowe, a magnezem ń siarczan magnezu. |